De Coöperatiehof is ontworpen door de beroemde architect Piet Kramer in de Amsterdamse Schoolstijl en gebouwd tussen 1926 en 1928.
Het hofje ligt ietwat verscholen tussen de Lutmastraat en de Burgemeester Tellegenstraat en is bereikbaar via twee poorten. Rondom de lage huizen aan het hofje bevindt zich een buitenste ring met etagewoningen. Na de bouw telde het complex 164 woningen, 7 winkels, 3 kleine werkplaatsen en een lees- en vergaderzaal.
Rechts op deze fotokaart uit de jaren dertig zien we het fraaie gebouw waar de lees- en vergaderzaal was gehuisvest. Boeken kon je lenen op de eerste verdieping en beneden werden vergaderingen en bijeenkomsten gehouden van allerlei socialistische en Joodse verenigingen, waarvan veel leden in deze buurt woonden. In een deel van de leeszaal zat de 'Joodsche Boekerij', waar men kosteloos boeken kon lenen.
De kerk vormde vroeger een belangrijk middelpunt van een buurt of dorp. Hier ontmoette je elkaar en kon je je geestelijk verrijken. In deze socialistische buurt was de lees- en vergaderzaal dat belangrijke middelpunt. Het gebouw heeft zelfs een klokkentoren.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden veel Joodse bewoners gedeporteerd, zoals mijnheer Duitz, die een drogisterij had op de Coöperatiehof.
Zijn winkeltje, ooit volgestouwd met zeep, bezems, drop en kruiden, werd na zijn deportatie geplunderd, net als zoveel andere huizen van Joden in de buurt.
Nu zijn de winkels verdwenen en in de voormalige leeszaal zit een ICT-bedrijf. Toch vind je hier nog genoeg sporen van het rijke socialistische leven van vroeger. En de Coöperatiehof? Dat is nog steeds een bijzondere plek. Als je hier 's morgens loopt en je hoort het klokje luiden dan waan je je even in een dorpje hier ver vandaan...
(Ton van der Tas, februari 2015)
