Tellegenbuurt: nog nooit zo divers

Koffie & Katoen

In Koffie & Katoen, een winkel waar koffie wordt geserveerd en katoenen kleding wordt verkocht, praat ik met enkele vrouwen over hun Tellegenbuurt. Dat vrouwen van alle leeftijden hier bij Koffie & Katoen op het Henrick de Keijserplein een koffietje doen en natuurlijk havermelk prefereren, zegt al iets over de buurt. Het is een veranderende buurt. Ik wil graag weten hoe oudere buurtgenoten in de huurwoningen zich opstellen tegenover nieuwelingen, bijvoorbeeld yuppen in de koopwoningen. Al is zo’n 70% van de woningen anno 2022 nog een huur/corporatiewoning, door de verkoop van etages wonen er nu veel nieuwe buurtgenoten - met heel verschillende achtergronden - door elkaar. Dat is soms lastig, maar over het geheel toch positief, stellen de vrouwen.

Buurtsuper passé
Buurtgenoten die soms meer dan 20 jaar in de buurt wonen, bevestigen stuk voor stuk het zogenoemde proces van gentrificatie, waarbij sociale huurwoningen verkocht worden als particulier appartement. De buurt wordt gewaardeerd door expats en zo zijn woningen met krankzinnig gestegen prijzen naar de dikkere portemonnees gegaan. Ondertussen stegen de huren ook buitensporig, in 10 jaar tijd betaal je rustig maandelijks 400 euro meer.

In de winkel van Koffie & Katoen was de buurtsuper gevestigd. Daar werden op het laatst vooral sigaretten en ijsjes gekocht. Het Iraanse echtpaar dat de super uitbaatte hield er tenslotte na 2010 mee op. De Turkse groenteman is ook van het Henrick de Keijser plein verdwenen, evenals de slager en de groenteman. De winkels op het plein waren bedoeld voor de dagelijkse boodschappen. Er was toen nog een politiebureau in de Pieter Aertsz straat en een eigen Stadsdeelkantoor. Veel vitrage met kant is nu vervangen door Varilux met daarachter grijze computerschermen.

Rode Loper
Symbolisch voor de verandering is de ‘Rode Loper’, de jaarlijks terugkerende Kunstroute van open ateliers. Dat was ooit een vriendelijk, beetje rommelig gebeuren, herinnert een buurtgenoot zich, maar nu is de organisatie strak en gestileerd. Een andere buurtgenoot, die hier zo´n 35 jaar woont, merkt op dat de bewoning sinds de jaren tachtig is veranderd, van kleine gezinnen naar veel grotere gezinnen en weer later alleenstaanden. Oudere huurders trokken weg uit de buurt. De verkoop van woningen begon na 2010. Rijke ouders kochten ze voor hun studerende kinderen. Vrienden of vriendinnen huurden mee, waarvoor woningen werden verkamerd. Dat leverde een jongere generatie op die weinig binding had met de buurt. Dat geldt ook voor de yuppen die ook in beeld kwamen als kopers. Er zijn minder kinderen op straat. Des te meer honden. De functie van de winkels is veranderd en overgegaan in dienstverlening zoals kinderopvang of een vroedvrouwenpraktijk. Een deel van de winkels is tegenwoordig bewoond, waarmee hedendaagse verschijnselen als woningnood enerzijds en winkeloverschot anderzijds weer samenkomen in de Tellegenbuurt, een buurt in voortdurende transitie.