Waar laat ik mijn fiets !?

‘Fietsparkeerdruk’ rond de Albert Cuyp

Amsterdammers fietsen. Bij elkaar bezitten zij 550.000 fietsen, waarop gemiddeld per dag zo’n 2 miljoen kilometer wordt afgelegd over 400 kilometer fietspad (bron: dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer). Hoe dichter bij het centrum des te aantrekkelijker de fiets. Maar al die fietsen moeten ook ergens geparkeerd worden. In de binnenstad en de aangrenzende buurten overstijgt de vraag naar fietsparkeervoorzieningen al jaren het aanbod. Dit leidt tot overlast en irritaties, bij fietsers én overige weggebruikers.

Bewoners en bezoekers, langparkeerders en kortparkeerders
Ook in De Pijp leeft het probleem. Wie kent het niet, de fietsenchaos rond de Albert Cuypmarkt, de Albert Heijns, de Hema en de horecagelegenheden. Als de Noord/Zuidlijn af is, kan het metrostation Ceintuur daar als knelpunt aan toegevoegd worden (in het ontwerp van het metrostation is geen rekening gehouden met een fietsenstalling).

De fietsenrekken puilen uit, de doorgang op pleintjes en stoepen wordt vaak versperd door kriskras geparkeerde (bak) fietsen en scooters. Voor mensen in rolstoelen, met rollators of kinderwagens, is er vaak geen doorkomen aan; voetgangers in de Ferdinand Bolstraat moeten regelmatig uitwijken naar het fietspad, waar zij het risico lopen te worden uitgescholden door - jawel - passerende fietsers. En dan betreft het hier alleen nog maar bestemmingsverkeer, bezoekers, kortparkeerders.

Ook bewoners van - met name - De Noord-Pijp kunnen hun fiets vaak niet meer kwijt voor hun deur. Bewoners van benedenwoningen laten via stickers en allerlei ludieke briefjes weten geen fietsen tegen hun raam te willen, de fietsenrekken zijn overvol, ook met fietswrakken en achtergelaten fietsen, en alle bomen en paaltjes zijn ‘bezet’. Op de stoepen in de langgerekte straten kan er geen fietsenrek meer bij. Waren het eerst alleen de automobilisten die moesten zoeken naar ‘een parkeergaatje’, fietsers hebben in toenemende mate hetzelfde probleem. Maar waar de parkeerproblemen rond de auto inmiddels zijn gereguleerd via parkeervergunningen, parkeergeld, controleurs, boetes en een wegsleepregeling, wacht het fietsparkeerprobleem nog op een oplossing.

Meerdere partijen met tegenstrijdige belangen
De centrale stad, het stadsdeel, ondernemers, bewoners, fietsers en automobilisten, allen zijn partij in het probleem, maar ze delen niet dezelfde verantwoordelijkheid of hetzelfde belang.

‘Amsterdam kiest voor de fietser’, zoals de titel van een gemeentelijke brochure luidt, maar de centrale stad, verantwoordelijk voor fietsparkeervoorzieningen bij ‘stadsdeeloverstijgende bestemmingen’ (zoals de Albert Cuypmarkt en de Noord/Zuidlijn(!)) kijkt ook kritisch naar de (exploitatie)kosten. Het stadsdeel Zuid, verantwoordelijk voor fietsparkeervoorzieningen voor bewoners, moet tot 2014 24 miljoen bezuinigen en zal dus wikken en wegen waar het geld naar toe gaat. Bovendien dient het stadsdeel rekening te houden met de belangen van alle bewoners en ondernemers in de buurt, niet alleen met die van de fietsers. Ondernemers hebben er belang bij dat hun zaak voor iedereen goed bereikbaar is. Uitbaters van horecagelegenheden hebben liever een terras voor de deur dan fietsenrekken. De werkgroep ‘fietsparkeren in De Pijp’ van het Wijkcentrum Ceintuur pleit voor het opheffen van autoparkeerplekken ten behoeve van fietsenrekken en automobilisten zeggen op hun beurt, dat ze al genoeg hebben ‘ingeleverd’.

Alles draait om ruimte en geld, of beter gezegd het gebrek daaraan.

Gedrag
Dan is er nog een belangrijk aspect dat meespeelt bij het succesvol oplossen van het probleem, namelijk het gedrag van de fietser. We mogen ervan uitgaan dat de centrale stad en het stadsdeel, die naar eigen zeggen het fietsbeleid tot speerpunt hebben gemaakt, alles in het werk zullen stellen om de fietsparkeerdruk in De Pijp te verminderen. Stel dat zij, door gebrek aan ruimte ‘op het maaiveld’, dit willen bewerkstelligen met inpandige of ondergrondse fietsenstallingen, zal daar dan ook gebruik van gemaakt worden? Zullen bewoners en bijvoorbeeld bezoekers van de Albert Cuypmarkt bereid zijn iets verder te lopen naar hun fiets om daarmee ruimte vrij te maken op de stoepen? Bij een kleine rondvraag onder bezoekers van de markt is ‘ik denk het niet’ het meest gehoorde antwoord. Men heeft de fiets het liefst zo dicht mogelijk bij zich. Maar misschien zullen fietsers de omschakeling moeten maken, die automobilisten – weliswaar op straffe van - ook hebben moeten maken. Of zal het zover komen, dat er ook voor fietsen een soort registratiesysteem komt, een dienst Parkeerbeheer, boetes en een directe wegsleepregeling?

Eigen bijdrage
Behalve afwachten hoe de gemeente en het stadsdeel dit probleem gaan oplossen, kunnen bewoners ondertussen toch ook zelf alvast hun steentje bijdragen. Bijvoorbeeld door het vaker melden van zogenaamde ‘kwak- en smakfietsen’, fietswrakken en ‘weesfietsen’ bij de dienst Openbare Ruimte van het stadsdeel (die daar dan wel snel en adequaat op moet reageren). Én door bij het parkeren van hun fiets meer rekening te houden met de overige weggebruikers.

Een ding is duidelijk, het fietsparkeerprobleem is zeer complex. Zo complex, dat je je kunt afvragen óf het wel op te lossen is, of dat we moeten accepteren dat het nu eenmaal bij het leven in Amsterdam hoort.

Eén ding zou ik zeker wel blijven doen: fietsen!