Portret van het Henrick de Keijserplein

Henrick de Keijserplein, 20 juli 2011. Soms wel 500 bezoekers op een dag. Als de regels worden nageleefd en men rekening houdt met elkaar is het goed wonen en recreëren op dit plein

In het hart van de Zuid-Pijp, op de grens van de oude en de nieuwe Pijp, ligt het grootste van de tien pleinen die De Pijp rijk is, het Henrick de Keijserplein. Op de circa 2500 vierkante meter wordt zowel gewoond, gewerkt als gerecreëerd.

Wonen
Het plein, waar zeven straten op uitkomen, wordt volledig omsloten door bebouwing. De huizen aan de oost- en westzijde zijn van begin negentiende eeuw. De woningen aan de zuidkant zijn gebouwd rond 1920 in het kader van plan Zuid van de architect Berlage. Ze hebben de karakteristieke stijl van de Amsterdamse School. Aan de noordzijde van het plein staat een in 2004 gebouwd vijf-verdiepingen-hoog nieuwbouwcomplex. Het plein is sinds de aanleg altijd volledig gericht geweest op recreatie. In de digitale beeldbank van het Stadsarchief staat een prentbriefkaart met een afbeelding van Speeltuinveereniging “district V” op het Henrick de Keijserplein, gedateerd 1900.

Werken
Veel winkels zijn er niet aan het plein. De heer Özgür van de gelijknamige ‘versshop’, heeft er in de loop der tijd veel zien verdwijnen. Ook hij heeft het moeilijk, zijn omzet is sterk gedaald. “Veel grote gezinnen vertrekken uit de buurt”, zegt hij, “er komen een- of tweepersoonshuishoudens voor in de plaats. Zij kopen heel weinig bij mij”. Hij is nu zeven dagen per week open, net als zijn collega van ‘Super P & P’ een stukje verderop.

Corrie van Wijngaarden, eigenaresse van dierenboetiek annex trimsalon Boco, bevestigt dit beeld. “De buurt veryupt, dat is het”, vertelt ze in een filmpje dat op haar website te zien is, “financieel kan je van deze winkel niet leven, je moet het zien als hobby. Gelukkig heb ik een man die geld verdient, want anders zou ik deze winkel niet kunnen draaien. Dat kan niet door de bevolking die er nu is gekomen. Als jij van ’s morgens vroeg tot ’s avonds moet werken om de hypotheek op te brengen, kan je er geen hond of kat op na houden.” Dat kan Corrie zelf wel. Pas er bij het verlaten van haar winkel dan ook op niet te struikelen over de langharige en kortzichtige kater Sora, die vaak aan een tuigje voor de deur zit. Hij heeft de gewoonte bij mooi weer midden op straat in het zonnetje te gaan liggen. Ook dieren blijken wel eens tegen zichzelf in bescherming genomen te moeten worden. Tegenover Boco zit de Boezemvriend, een borstvoedingswinkel en -praktijk . Hier kunnen zwangere vrouwen een ‘basiscursus borstvoeding’ volgen en alle benodigdheden daaromtrent kopen. Er is een gezellig zitje, waar vrouwen hun baby de borst kunnen geven en ervaringen kunnen uitwisselen.
Zou er ook een vervolgcursus zijn?

Verder zitten er aan het plein een kookschool, een kinderdagverblijf en kinderatelier Kiekeboe, waar kinderen tot negen jaar na schooltijd kunnen schilderen en tekenen onder begeleiding van twee studenten van de Rietveldacademie. De enige horeca ter plekke is Café Reuring. Zij serveren - naar eigen zeggen - ‘restaurantgerechten voor eetcaféprijzen’. De eigenaar nam een leuk initiatief. Je kunt er voor € 7.50 meeeten met het personeel. Wie vóór 16.00 uur belt weet wat de pot schaft en kan rond 17.00 uur aanschuiven.

Recreëren
Het hart van het plein, het speelveld, is omgeven door een smalle groenstrook met bomen, bankjes en wipkippen. Er is een voetbal- en basketbalveld, een tennisveld van de Richard Krajicek-foundation en een tafeltennistafel. Voor benodigdheden als ballen en rackets kan men terecht bij de twee sportcoaches die doordeweeks aanwezig zijn. De kleintjes kunnen spelen in de speeltuin en er staan picknicktafels, die op zomerse dagen tot laat in de avond bezet zijn. In een schattig authentiek clubhuisje worden allerlei activiteiten georganiseerd, zoals modelbootjes bouwen, stijldansen, klaverjassen en knutselen. Voor de clubjes is er een zomerstop, maar het clubhuisje zelf is dan gewoon open van 9.30 uur tot 15.30 uur. ‘De koffie is klaar’ staat er op het bord bij de entree. Iedereen is welkom! En mensen die op zoek zijn naar ruimte voor een clubactiviteit kunnen er nog steeds terecht voor een schappelijke prijs.

Overlast
Op een vroege zaterdagochtend wordt er op het plein gevoetbald door een groepje jongens die hier nu afspreken, omdat hun voetbalclub in de zomer gesloten is. Ik zie jochies van zes, zeven jaar met de namen Messi, Huntelaar en De Jong op hun rug. Meisjes schommelen zo hoog ze kunnen en de kleinsten spelen in de zandbak. De ouders houden een oogje in het zeil, drinken samen koffie en hebben van alles te bespreken. Het ziet er heel gezellig uit.

Toch blijkt er een wolkje te hangen boven het zonnige tafereeltje. Een van de moeders vertelt dat er in toenemende mate overlast wordt ervaren van een groepje jongens. Zodanig dat een aantal bewoners aan de bel trok bij het stadsdeel, dat direct een bijeenkomst organiseerde waar de stadsdeelvoorzitter persoonlijk acte de présence gaf.

De beheerder van de speeltuin vindt het allemaal wat overdreven: “Natuurlijk gebeurt er wel eens wat, wat wil je, we zitten midden in de stad. Maar als je het afzet tegen het aantal mensen dat hier komt, kinderen en volwassenen, soms wel vijfhonderd op een dag, stelt het niets voor”. Toch kregen drie jongens een tijdelijk toegangsverbod, de ouders worden aangesproken op het gedrag van hun kinderen en eventuele schade zal verhaald worden op de daders. Ook wordt er nu intensiever gesurveilleerd door buurtregisseur en straatcoaches, zeven dagen per week. In september is er weer een bijeenkomst om te zien hoe het gaat.

Als dit wolkje snel overdrijft kan iedereen weer optimaal genieten van dit prachtige plein in De Pijp.