Opbouwwerk, wat doet het voor de buurt?

Opbouwerk, de onzichtbare kracht in het verbinden van de buurt en haar inwoners

De deelraad van Stadsdeel Oud-Zuid is in debat over de toekomst van het opbouwwerk door de wijkcentra. Basis voor deze discussie is de nota ‘Richting opbouwwerk/positionering wijkopbouworganen’. Die formuleert een aantal (vernieuwde) taken voor het opbouwwerk. Bewoners en belanghebbenden kunnen hun mening over het stuk kenbaar maken aan het stadsdeel: tot 8 juli is inspraak mogelijk. Maar wat kunt u ermee en waarom is het belangrijk?

In een notendop staat opbouwwerk voor: ‘het bevorderen van sociale cohesie en het versterken van zelfredzaamheid”. Met andere woorden: bewoners motiveren en ondersteunen bij initiatieven. Overigens met extra aandacht voor mensen die in mindere mate gehoord worden. Veel mensen in de buurt zouden graag dingen oppakken: iets organiseren met de buren, de straat opknappen of mooier maken, gezamenlijk optrekken bij problemen in de buurt. Het is echter niet eenvoudig dit alleen te doen. Om bijvoorbeeld zelf naar de buren te stappen en te vragen of ze ook mee willen doen, of om flyers te maken dan wel een bijeenkomst te organiseren.

Het opbouwwerk kan hierbij helpen. Ze biedt faciliteiten, heeft ervaring en een netwerk dat behulpzaam kan zijn om meer/andere mensen te bereiken. Ook hebben de opbouwwerkers veel kennis in huis: over de buurt, van ontwikkelingen, van procedures, financiering en mogelijkheden. Het opbouwwerk is er niet om het werk van mensen over te nemen, wel om het behapbaar, toegankelijk en lichter te maken.

Draagvlak
Voorbeelden zijn makkelijk te noemen. Zoals een buurt waar vanwege problemen en overlast het stadsdeel en de woningcorporatie het initiatief namen om het pleintje in de buurt opnieuw in te richten. Bewoners werd gevraagd mee te denken over het ontwerp. Bij de uiteindelijke presentatie bleek een aantal belangrijke eisen van de bewoners niet meegenomen. Tegelijkertijd heerste het idee dat de reacties van bewoners niet representatief waren voor de rest van de buurt.

In samenwerking met het opbouwwerk van Wijkcentrum Ceintuur is het traject opnieuw gestart. Deze keer is veel aandacht besteed aan het bereiken van zoveel mogelijk belanghebbenden. Inhoudelijk is niet het herinrichtingsplan als uitgangspunt genomen, maar de oplossingen die de bewoners aandroegen voor de problemen. Vanuit dit perspectief is een voorstel ontstaan dat in de buurt draagvlak heeft.

Aan de slag
Of de twee bewoners van een plein in de ZuidPijp die zich al jaren ergerden aan een verwaarloosd en slecht ingericht plantsoen. Ze hadden het plan opgevat om het plantsoen zelf opnieuw in te richten en met buren te gaan opknappen. Gesteund door het opbouwwerk vonden ze de financiering voor het plan en konden ze aan de slag.

Samen sterk
Een ander voorbeeld zijn de vele renovatieprojecten in de buurt. Regelmatig komen er bewoners langs bij het wijkcentrum die van de verhuurder te horen hebben gekregen dat ze wegens een verbouwing hun woning uit moeten. Een opbouwwerker doet meer dan de huurder informeren over zijn rechtspositie, die kijkt verder. Hoe zit het met de buren? Wat hebben zij van de verhuurder te horen gekregen, geldt de situatie ook voor hen? Door mensen bij elkaar te brengen komt het complete verhaal boven tafel. En dat niet alleen: het geeft mensen de durf en kracht voor zichzelf op te komen: samen sta je sterk.

Duurzame aanpak
Kortom, er zijn genoeg voorbeelden van de rol die het opbouwwerk kan spelen voor u en voor de buurt. Daarbij gaat het niet alleen om korte projecten, maar juist ook om een duurzame aanpak. Bij het opbouwen en versterken van netwerken in de buurt of om de continuïteit te waarborgen als een van de actieve bewoners verhuist of mensen onderling van mening verschillen.

Onzichtbare kracht
De notitie is misschien zware kost voor mensen die er niet dagelijks mee bezig zijn. Desondanks is die voor bewoners belangrijk. Niet alleen zorgt het opbouwwerk ervoor dat een bewoner op kan treden als gelijkwaardige en goed geïnformeerde gesprekspartner, het is ook de onzichtbare kracht in het verbinden van de buurt en haar bewoners.

Tijdens de commissievergadering van het stadsdeel begin juni is de notitie flink bekritiseerd door de raadsleden. ‘Prima dat er een discussie komt’, aldus veel raadsleden, maar ‘wat doet het opbouwwerk nou eigenlijk?’ Of sterker nog, ‘wat heb je er aan?’. Het is begrijpelijk dat men zich dit afvraagt. Immers, het zichtbaar maken en het meten van effecten in het opbouwwerk is niet gemakkelijk.

Weblog
Voor het Wijkcentrum Ceintuur is de notitie met de discussie een aanleiding zich te beraden op haar zichtbaarheid. Hoe laat je zien wat je doet en bereikt, zonder dat dit ten koste gaat van de tijd die je wilt investeren in het opbouwwerk zelf? Op zoek naar een praktische manier zijn we uitgekomen op een weblog. Via dit medium kan het wijkcentrum verslag doen van gebeurtenissen en activiteiten waarbij het in de buurt betrokken is. Geen periodieke verslaglegging, maar wel momentopnamen van een buurt die altijd in beweging is. Neem gerust eens een kijkje in onze keuken: virtueel op wijkcentrumceintuur.nl of fysiek op de Gerard Doustraat 133. De medewerkers van Wijkcentrum Ceintuur ontmoeten u graag!