Jong, vrouw en dakloos in Amsterdam

Handou op een favoriete plek in De Pijp

In 2019 kwamen er alarmerende berichten over de toename van het aantal daklozen. In bijna 10 jaar tijd was het aantal verdubbeld, van 18.000 in 2009 naar bijna 40.000 in 2019. Nu twee jaar later toont het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) cijfers, waaruit blijkt dat de stijging gestagneerd is.

Ik fiets op een regenachtige dag langs JES, de afkorting staat voor ‘Je Eigen Stek’. Een huis in de van Ostadestraat, waar mensen die dakloos zijn onderdak kunnen vinden. Ik heb een afspraak met Handou, maar medebewoners Daniël, Sezgin en José zitten ook in de gemeenschappelijke ruimte en vullen soms het verhaal aan of vertellen iets wat ze zelf hebben meegemaakt. Zo krijg ik te horen dat Danny dakloos werd omdat zijn inmiddels ex-vrouw allerlei schulden had opgebouwd. Zijn dochter doet nu eindexamen en Danny is duidelijk trots op haar. Sezgin krijgt tranen in zijn ogen als hij vertelt dat de pastoor van de Vredeskerk hem als mens zag staan en hem een croissant aanbod en een gesprek. “Door die pastoor begreep ik dat er hulp mogelijk is en je niet per se op straat hoeft te slapen. Door hem ben ik nu hier bij JES.”

Aantal jongere daklozen verdrievoudigd
Veruit de meeste daklozen zijn mannen in de grote steden. In de groep jongere daklozen (onder de 27 jaar) zitten relatief weer veel vrouwen en ook het aandeel met een niet-westerse migratie-achtergrond is hoger in deze groep. Het aantal daklozen met een niet-westerse migratie achtergrond verdriedubbelde in tien jaar tijd. De corona crisis heeft natuurlijk niet geholpen. Als je al een instabiele basis hebt en dan valt ook nog je baantje weg, of je dagelijkse routine om mensen op school of in je opleiding te zien, dan val je snel terug en kun je zomaar op straat belanden. De Straatscourant meldt dat er rond de 3000 economisch daklozen zijn, mensen die financieel zelfstandig zijn, maar geen dak boven hun hoofd hebben.

Van kwaad tot erger
Het gebeurde ook Handou Genfar (26), geboren en getogen in De Pijp. Vanaf 2 april 2020 is ze officieel dakloos. “Je voelt je alleen, eenzaam, machteloos en ook heb ik een hele zware depressie gehad.” Al vanaf jonge leeftijd liep het niet lekker bij haar thuis en op school. Ze was anders en voelde zich nooit ergens op haar plek. Dus toen ze in de pubertijd kwam ging ze zich afzetten en haakte ze af op het VMBO-K.

Zonder diploma op zak probeerde ze te overleven, waarbij jeugdzorg haar voor haar gevoel naaide en geen eerlijke kans heeft gegeven. “Ik kan me heel goed een rustig en stabiel leven voorstellen met mijn dochter van bijna drie, maar het eerste wat ik daarvoor moet doen is mijn leven weer op de rit krijgen.” Het was bijna gelukt in Den Haag bij Brijder, een instantie die een speciale afdeling heeft voor moeders en jonge kinderen. Helaas werden ze met een hele groep het huis uitgezet, omdat ze zich niet aan de regels hadden gehouden. “Ik heb hier een groot trauma aan overgehouden, want ik kwam hierdoor op straat te staan en mijn kind woont nu bij mijn ouders. Maar er waren ook moeders, die hierdoor hun kinderen zijn kwijtgeraakt. Die zitten nu in pleeggezinnen.”

Je eigen stek
Mirthe Bunte, de ondersteuner en maatschappelijk werker van de groep geeft aan dat de wachtlijsten erg lang zijn in Amsterdam, waardoor het net als in het geval van Handou kan gebeuren dat mensen zeven maanden moeten wachten voordat ze überhaupt een intakegesprek krijgen. Toen Handou eindelijk een telefoontje kreeg dat ze kon komen is ze door de sneeuw van zuid naar west gelopen en kreeg ze een adres door van het A&O hotel, waar honderden daklozen onderdak vonden tijdens de wintermaanden in coronatijd. Alleen mocht Handou overdag niet in het hotel blijven. Begeleiders van het hotel kwamen ongevraagd haar kamer binnen en de vernedering dat mensen zo maar haar privacy doorbraken, maakt haar nog steeds verdrietig en woedend tegelijkertijd. De hotels zijn onlangs gesloten voor daklozenopvang. De zogenaamde ‘niet rechthebbenden’ staan weer op straat en de Straatalliantie, heeft op 31 mei, middels de opening van ‘Hotel Buitenlucht’ in het Vondelpark de aandacht gevestigd op het feit dat iedereen recht heeft op onderdak.

De toekomst
Sinds februari woont Handou in JES, samen met nog 15 medebewoners, ieder met een eigen verhaal en met specifieke behoeften.

De bedoeling is dat ze vanaf september begint met een opleiding in de zorg. Handou zegt lachend dat ze verslaafd begint te raken aan het behalen van positieve doelen. Om die te verwezenlijken heeft ze onder andere een laptop nodig, die ze met de toelage vanuit JES niet kan betalen.

Eén van de redenen dat ze openstond voor dit gesprek is omdat ze andere jonge meiden wil laten zien dat het niet zo hoeft te gaan. Dat je eerder goede hulp moet zoeken en je niet teveel moet laten ontmoedigen als iets tegenzit of als er problemen thuis zijn. Iedereen verdient een menswaardig bestaan en daar hoort huisvesting bij en een kans om binnen de gemeenschap iets bij te kunnen dragen.

De gemeente Amsterdam en de GGD onderzoeken momenteel hoeveel bezoekers en medewerkers in maatschappelijke opvanghuizen in Amsterdam een huidige of doorgemaakte coronavirusinfectie hebben en wat mogelijke risicofactoren voor infectie zijn. Want als de huizen infectiehaarden worden, zullen er nog weer meer mensen op straat slapen deze zomermaanden. Kleinschalige opvanghuizen zoals JES, waarin de bewoners goede begeleiding krijgen en weer op weg worden geholpen naar een zelfstandig leven zijn onmisbaar.

Bij het weggaan staat er een oudere man uit Noord voor de deur. Lang geleden heeft hij hier opvang gevonden. Hij heeft hulp nodig met de computer en hoopte hier zijn oude begeleidster te vinden. Maar die is inmiddels weg. Mirthe is nu de betrokken professional die iedereen persoonlijke begeleiding geeft naar een menswaardiger bestaan met een dak boven het hoofd!

Sommige namen in dit artikel zijn aangepast, in verband met de privacy.


https://digitaalsamenleven.nl

De alliantie Digitaal zet zich in voor digitale inclusie en biedt hulp binnen een publiek-private samenwerking tussen verschillende partners. Zij staan voor het actief betrekken van buurtbewoners en organisatie bij het vinden van oplossingen in de buurt en gaan samen met De Pijp Krant op zoek naar de juiste vorm om iedereen in De Pijp digitaal mee te laten komen. Ook interesse om mee te helpen of wil je een laptop aan Handou schenken? neem contact op met: depijpkrantonline@gmail.com