IVKO toont dagelijks leven van De Pijp in WO II

Leerlingen van Mavo 3 en Havo 4 onderzochten wat er in die tijd eigenlijk allemaal gebeurde achter de  voordeuren van de bewoners van de buurt. Het dagelijks leven in oorlogstijd, met andere woorden. Ze maakten er vervolgens allerlei kunstwerken over, die van 21 april tot 16 juni te zien zijn in Cinetol. We praten met een paar meiden van een van de groepjes.

Als ik het IVKO binnenwandel en blijkt dat ik een trapje of acht op moet voor de gemaakte afspraak, zet ik me steunend in beweging.‘ Goed voor je lijf’, lachen de in de hal hangende jongens me uit. In het afgesproken Domein 5, aan lokalen doen ze hier niet, wachten behalve docente Neline Kuipers leerlingen Jara (15), Naida (16) en Claire (16). Ze zitten in Havo 4, en volgen naast de gewone blokken flink wat creatieve vakken als dans, drama, mime, muziek, mode, fotografie en film. De laatste maanden hebben de dames hard gewerkt aan Achterhuizen in De Pijp, dat plaatsvindt in het kader van de verplichte praktische onderzoeksopdracht voor Geschiedenis. Docenten Neline en Ignace hebben het idee voor het project uitgewerkt, samen met regisseur en producent Monique Masselink. Jara: ‘Het begon als een geschiedenisopdracht, maar we hebben er meteen maar een creatief project van gemaakt.’ De klas werd verdeeld in groepjes die elk een onderwerp voor hun rekening namen. Het groepje van Jara, Naida en Claire koos ervoor zich te verdiepen in het wel en wee van Koco’s IJssalon, in oorlogstijd gevestigd aan de van Woustraat. Een idee van Naida, die haar moeder er al vaak over had horen vertellen. De taken werden verdeeld: Naida en Claire verzamelden eerst alle info, vooral via internet. Die werd daarna door Jara geredigeerd in een uniforme schrijfstijl. Claire en Naida zochten en maakten plaatjes bij dit deel van de expo. Claire gebruikte daarbij vooral fotografie en Naida zocht het in haar favoriete creatieve uiting: mode. En, oh ja, Jara gaat nog een tijdlijn maken voor op de tentoonstelling, die belooft ook behoorlijk creatief te worden.

Ze zijn het erover eens: ‘Juist goed om met je onderwerp zo dicht in de buurt te blijven van de plek waar onze school staat.’

‘Het belooft behoorlijk creatief te worden‘

De drie vertellen dat ze het duiken in het wel en wee van ijssaloneigenaren Cohen en Kohn razend interessant vonden. Van het project hebben ze dan ook vooral geleerd om archiefonderzoek te doen en informatie te verwerken. Om die ook nog eens om te zetten in een educatief en creatief product! Naida: ‘Er komt gelukkig behoorlijk wat creatie bij kijken, dat maakt het allemaal extra boeiend. Zoals filmpjes, maquettes van huizen, de kleding die de mensen droegen. Maar ook geschilderde portretten van kinderen die verdwenen en niet meer terugkwamen. Amber, ook uit ons groepje, heeft een fictief historisch verhaal geschreven. Allemaal behoorlijk heftig natuurlijk. Maar zo maken we deze periode hopelijk meer invoelbaar voor de mensen die de tentoonstelling komen bezoeken. En dat is de bedoeling van ons project.’

Het is spannend, nog maar even te gaan tot de opening van de tentoonstelling. Het groepje van Jara, Naida en Claire wil graag ook een luisterverhaal maken rond hun onderwerp. Maar ja, hoe pak je dat technisch aan? Ach, ze zijn het nog aan het uitzoeken en daar komen ze wel uit. Ook over de promotie van het project wordt nog hard nagedacht. Facebook, Twitter, dat soort dingen.

Claire: ‘ We zijn blij dat de tentoonstelling in de bieb is, daar komen namelijk toch al mensen, kleine moeite om dan ook even de tentoonstelling mee te pikken.’

---

De tentoonstelling van Achterhuizen in De Pijp vindt van 21 april tot 16 juni plaats in Cinetol, Tolstraat 160. De tentoonstelling wordt geopend op 21 april a.s. (www.oba.nl)

---

Wat is IVKO?
IVKO staat voor Individueel Voortgezet Kunstzinnig Onderwijs.

De school komt voort uit de eerste helft van de twintigste eeuw, toen veel nieuwe ideeën over onderwijs ontstonden. Bijvoorbeeld bij onderwijshervormers als Maria Montessori en Rudolf Steiner en Kees Boeke. De laatste ontwikkelde het IVO-onderwijs (zoals het toen nog heette) in Nederland. De onderwijshervormers verzetten zich tegen traditionele, klassikale kennisoverdracht: van leraar op leerling in een autoritaire verhouding. Voortaan zou de persoonlijke ontwikkeling van de leerling voorop staan en kinderen moesten in hun eigen tempo kunnen leren. Dit is ook nu nog het uitgangspunt van het IVKO-onderwijs.

Leerlingen van het IVKO (De K werd dus later toegevoegd) hebben veel individuele vrijheid in de keuze van onderwerpen en activiteiten die aansluiten bij hun persoonlijke interesse. Daarom werken ze vaak zelfstandig, waardoor ze meteen veel verantwoordelijkheid krijgen.

De K van kunstzinnig komt terug in de centrale rol van de creatieve vakken. Naast verplichte reguliere vakken als Nederlands, Engels, geschiedenis en aardrijkskunde, krijgen de leerlingen les in muziek, dans, drama, mime, mode, theatertechniek, film en fotografie. In de eerste twee jaar krijgt iedereen les in alle creatieve vakken. Daarna kies je drie hoofdvakken. In minstens één daarvan doe je dan eindexamen.

De eerste IVKO-school in Amsterdam kwam er in 1962, op initiatief van danspedagoge en oprichter van het Scapinoballet Hans Snoek. In 1984 nam de school zijn intrek in een gebouw aan de Plantage Middenlaan, tegenover de Hollandsche Schouwburg. De plek van waaruit eerder in de Tweede Wereldoorlog bij razzia’s opgepakte joden werden gedeporteerd naar Westerbork.

De nieuwe IVKO-school aan de Rustenburgerstraat, die voorjaar 2011 opende, heeft een vmbo-t (voorheen mavo) en een Havo-opleiding. Na hun eindexamen kunnen leerlingen doorstromen naar het MBO of een Hbo-opleiding als de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten of Media Academie.

Christine Westerveld