Het Amstelhuis zeurt niet

Bewoonster Betty Wesdorp zegt het met een kwinkslag: “Het zal je moeite kosten om hier iemand te vinden die ontevreden is, en daar voor uitkomt”. De 140 pensionado’s van zekere leeftijd die in het Amstelhuis wonen zijn in overgrote meerderheid tevreden. De veelal tachtigers wonen in sociale huurappartementen of studio’s. Er is een inkomenstoets en er moet een kleine zorgvraag zijn, anders kom je niet in aanmerking voor een appartement. Achter de plint van het gebouw is een café/restaurant dat van tien uur ‘s ochtends tot negen uur in de avond open is. Vanuit de eigen keuken wordt koffie met taart tot en met een diner geserveerd – tegen een redelijke prijs. Kom daar maar eens om in Amsterdam. Ook zijn er verschillende voorzieningen zoals sportfaciliteiten in de kelder en fysiotherapie. Verder zijn de tuinen en terrassen op verschillende verdiepingen uitnodigend.

Initiatiefneemster Helene Pattijn werkte als directeur bij Cocon Vastgoed. Toen kwam het Amstelhuis, toen Amstra geheten, langs. Cocon Vastgoed heeft het complex kunnen aankopen en de appartementen tegen een sociale huurprijs kunnen aanbieden. Het idee is dat ouderen anders willen wonen dan vaak wordt gedacht. Niet die afhankelijkheid van driemaaltijden verzorgd en, georganiseerde activiteiten zoals het spreekwoordelijke bingo. Nee, een fatsoenlijk café en restaurant, waarbij je zelf kunt beslissen welke maaltijden je wilt nuttigen. Het café heeft de uitstraling van een ruime huiskamer met zitjes, een boekenkast en kranten. Bewoners kunnen ook zonder consumptie de krant gaan lezen.

Jonge ouderen
Het sociale profiel van ouderen is veranderd; de zeventigers van nu zijn ‘jonger’ dan de zeventigers van 30 jaar geleden. Ze hebben andere behoeften en hun kwetsbaarheid schuilt eerder in een val waardoor de rollator onontbeerlijk is geworden, dan in niet voor zichzelf kunnen zorgen. Als je dan bijvoorbeeld op driehoog aan de Ceintuurbaan woont, met van die bochtige smalle trappen, kom je niet meer op straat. En zo duik je in een proces van vereenzaming. Meer mensen zijn gescheiden, wonen alleen of hebben een klein sociaal netwerk. Dat wil niet zeggen dat bewoners niet veel moeten achterlaten, maar de formule van kleine zelfstandige woonruimte, en collectieve voorzieningen in huis, pakt goed uit. Bovendien vormen de bewoners in de appartementen hun eigen sociale kringen.

Het café/restaurant, de sociëteit, springt er uit. Het is een gezellige ruimte en bijzonder geschikt om gasten te ontvangen met tafeltje en zitjes voor vier personen. De kwaliteit van de maaltijden is boven gemiddeld goed, zeker gezien de prijs. Het café is ook een sociale entree tot de flats. Er is een eigen trap, maar de meesten kiezen voor de ingang via het café. En dan kom je altijd wel iemand tegen. Het initiatief trok veel belangstelling, van burgemeesters tot ministers, maar het blijkt moeilijk dit project elders te ontwikkelen.

Tevreden bewoners
Ellen Le Roy – Lopes Cardozo kende het huis van langslopen, en dacht: hier ga ik nooit wonen. Maar het kan verkeren. Ze werd weduwe en wilde niet klagen. Ze ging graag naar cafés om mensen te zien en de krant te lezen. Tijdens een Open Dag zag ze het huis van binnen, en toen ze hoorde dat er op dat moment nog een appartement vrij was, hakte ze direct de knoop door. Ze verliet een huis aan een van de grachten en nu woont ze er al bijna zeven jaar zeer tevreden: ze kan haar zoon, vrouw, familie en vrienden ontvangen voor een lunch of diner, of simpel in het café.

Ineke Dunharden, die sinds 2015 – de start van het huis – tevreden in het huis woont, is een van de weinigen die als oud lid van de bewonercommissie nog wel een kanttekening kan maken: “De inspraak van de bewoners is met het recht op raadpleging van de bewonerscommissie magertjes geregeld. Ineke was dat met een ondernemingsraad bij Citroën anders gewend. Maar iedereen blijft in het huis wel met elkaar praten. En dat is weer prettig”, aldus Ineke. Een actiepunt richting gemeente staat nog steeds: “De afschaffing van de halte van tramlijn 3 op de hoek, terwijl die tram je zo naar het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis brengt. Onbegrijpelijk is dat.” De senioren van het Amstelhuis zeuren niet, maar actiepunten kunnen ze helder formuleren.