Fonkelnieuw theater CC Amstel ambitieus van start

“We zijn hier heel gelukkig”, zegt Cultureel-Clubhuisdirecteur Mark Walraven. “Het is een enorme stap; een nieuw begin op elk denkbaar terrein, in een gebouw met veel en veel meer mogelijkheden dan we ooit hadden.” Hij wijst op het ruime laaddok, waar grote decorwagens naar binnen kunnen rijden: “Dat laden en lossen moest eerst altijd midden op straat, en dan meteen de zaal in, want meer ruimte was er niet.”

Imponerend grid
Was het oude theater voor mensen van buiten de Pijp soms lastig te vinden – die Van Ostadestraat is ook zó lang! – ook de nieuwe zaal lijkt nogal ingeklemd te liggen tussen de buren. Maar dat bezwaar wuift Mark Walraven weg: “Als straks alles is afgebouwd en de hekken en bouwketen zijn weg, zie je onze ingang juist van alle kanten. Het is een intiem pleintje, maar niemand hoeft ernaar te zoeken.”

We gaan naar binnen. Via een lange gang vol techniek staan we opeens op de fonkelnieuwe vlakke vloer, het heiligste der heiligen. Als na een minuutje de lichtschakelaar gevonden is, zien we de 154 stoelen, steil op het speelvlak, en boven ons het imponerende grid voor licht en geluid. Het is een zaal van een uitgekiend middenformaat waarvan er in Amsterdam niet zoveel bestaan.

Marketeer Rinske Verdult, wier taak het is deze zaal avond na avond te vullen met publiek, wijst vol trots op al het moois: “Kijk hoe hoog het is, hoe breed de vloer. Er kunnen echt heel grote producties in. De makers die hier komen kijken, zijn allemaal enorm enthousiast. Voor onze vaste bespelers is het ook spannend, die worden nu uitgedaagd om met ons mee te groeien.” Omhoog wijzend vult Mark aan: “We hebben een nieuwe technicus aangenomen die dit ook echt kan bespelen, we willen er uithalen wat er in zit.”

Paradiso-achtig balkon
Er is natuurlijk lang en breed over deze nieuwe cultuurplek nagedacht, door talloos veel partijen. CC Amstel is niet de enige gebruiker van het pand, de OBA maakt ook de sprong, vanuit Cinetol aan de overkant van de Tolstraat. Mark: “Dat betekent nogal wat, want we gaan elkaar niet alleen aanvullen in onze programmering, maar zo’n bibliotheek is elke dag open. Voorheen zagen we ons publiek alleen tijdens de voorstelling, nu wordt het hier veel laagdrempeliger en drukker, ook door onze gezamenlijke café-restaurant. Het wordt een plek waarvan we hopen dat heel veel men sen, uit de buurt en van verder weg, er in en uit gaan lopen.”

De nieuwe OBA-leeszaal – een indruk wekkende doosvormige ruimte met een Paradiso-achtig balkon rondom – zit pal naast de theaterzaal; bezoekers krijgen als het ware de ene functie van het gebouw mee met de andere. Er zit beneden ook nog een studio”, vertelt Rinske Verdult. “Die wordt in de eerste plaats gebruikt door gezelschap pen om te repeteren, maar kan ook als kleine zaal dienstdoen. Dus we kunnen echt alle kanten op, met de theaterruim tes, de bibliotheek en het café.”

Niet eens een fatsoenlijke sprong
CC Amstel biedt dit seizoen een brede programmering, met een paar duidelijke speerpunten, zoals jeugdtheater en dans. Mark: “We werkten al samen met scholen in De Pijp, maar dat gaan we nu veel breder aanpakken. We hebben goede contacten met bijvoorbeeld de Derde Dalton en de Oscar Carré, maar we gaan ook in de Rivierenbuurt rondkijken. Voorstellingen speciaal voor scholen, lespakketten, uitvoeringen van Groep Acht-musicals, het wordt allemaal veel intenser dan wat we al deden.” Rinske: “En wat dans betreft, daar vráágt deze zaal gewoon om. In het Ostadetheater kon je niet eens een fatsoenlijke sprong maken, dan zat je met je hoofd al tegen de lampen. Maar híer!”

Waar kunnen we naar uitzien? Mark Walraven: “Op 5 oktober hebben we de première van ‘Black Angels’ van het Ragazze Quartet, met beeld van het Videocollectief 33 1/3 en zangers van het Nederlands Kamerkoor. Dat wordt echt heel spannend.” Ook kijkt het theater uit naar een muziektheatervoorstelling als ‘Ziel’, van het Amsterdams Andalusisch Orkest, vertelt Mark. “Een grote voorstelling met veel dans en beweging. Dat heeft zo enorm veel ruimte nodig, dat kon dus niet in het Ostadetheater.”

Cultureel evenwicht
Weer buiten, lopen we nog even een rondje. Nieuwbouw in een oude wijk levert links en rechts altijd wel gefronste wenkbrauwen op en het resultaat kan nooit naar ieders smaak zijn. Maar zelfs de meest kritische geesten zullen moeten toegeven dat deze vernieuwde hoek van De Pijp vooralsnog geslaagd lijkt. De mix van oud (het voormalige Stadsarchief, de Asscherfabriek, Cinetol) en nieuw (onder meer het theater en de woningen rond het Dora Tamanaplein) werkt uitstekend. De komende weken en maanden zal er flink ‘de loop’ in moeten komen, zodat het ook op straat en tussen de gebouwen veel meer gaat leven. Dan biedt deze hoek van de wijk een mooi cultureel evenwicht voor de reuring van de Oude Pijp.

Ondertussen is het stil in de Van Ostadestraat. De verhuizing zat er al lang aan te komen, maar omwonenden en voorbijgangers reageren toch nog verrast. “Zijn ze al weg?”, vraagt buurtbewoner Bertus. “Jammer hoor. Het gaf toch altijd wat beweging in de straat. Zelf ben ik er maar een of twee keer binnen geweest, moet ik toegeven, maar het was toch een bekende plek in de buurt.” Marijke, die net haar kind van de tegenoverliggende school heeft gehaald, was net van plan te kijken welk jeugdtheater er zoal speelt dit seizoen. “Dan moet ik dus wat verder fietsen. Nou ja, ze blijven in de Pijp, dat is het belangrijkste. We gaan een paar keer per jaar, en dat zal wel zo blijven.”