Duur: ondergrondse afvalinzameling

Het Dagelijks Bestuur (DB) van Stadsdeel Oud-Zuid is voornemens om over te gaan op ondergrondse restafvalinzameling. Oud-Zuid is nu nog een van de weinige stadsdelen die huisvuil door het ophalen van zakken aan de weg inzamelt. Volgens een recent uitgevoerd haalbaarheidsonderzoek heeft ondergrondse inzameling belangrijke voordelen en slechts beperkte nadelen.

Op het eerste oog vallen er ook weinig argumenten tegen ondergrondse afvalinzameling in te brengen, maar voor wie verder kijkt zijn er wel degelijk essentiële bezwaren, waar nu wel heel gemakkelijk aan voorbij gegaan wordt.

Een vergelijking van de tarieven afvalstoffenheffing van de verschillende stadsdelen over 2008 laat zien dat bewoners van Oud-Zuid in minimaal enkele tientjes tot in vergelijking met Oud-West zelfs tachtig euro goedkoper uit waren. Voor 2009 zijn de tarieven, als voorschot op de te verwachten investeringen daarom al met 25 procent opgetrokken. De aanleg van vuilcontainers, de aanschaf van nieuwe vuilnisophaalwagens en de opleiding voor het reinigingspersoneel kosten klauwen met geld, die niet zomaar terugverdiend zijn. Ondergrondse afvalinzameling is daarom zeker in de eerste jaren significant duurder. Maar een schoon stadsdeel mag de burger natuurlijk best veel extra’s kosten. Op deze manier voor een paar tientjes per jaar een vakantiegevoel in de eigen achtertuin creëren is in een tijd van economische malaise eigenlijk een ingenieus filantropisch idee.

Helaas is de werkelijkheid ook voor beleidsmakers wat weerbarstiger dan de theorie. Het idee dat zwerfvuil nooit meer opduikt en vuilniszakken nooit meer verdwalen, hoeven we helemaal niet te koesteren als we alleen al over de Noorderamstel heenkijken en de situatie in stadsdeel Zuideramstel in ogenschouw nemen. Daar, maar ook in andere stadsdelen, zijn regelmatig uitpuilende containers te bewonderen met daarnaast of –bovenop propvolle vuilniszakken, die in het beste geval goed afgebonden zijn. Helaas onthult een aantal vuilniszakken diverse onsmakelijke details van anonieme buurtbewoners of toevallige voorbijgangers, die er wat afwijkende opvattingen over reinheid op nahouden.

Voor ouderen en mindervaliden is de toekomstige situatie waarschijnlijk ook geen vooruitgang. Nu kunnen ze nog relatief gemakkelijk op elke hoek de vuilniszak aan de straat zetten. Maar straks zijn er een beperkt aantal inzamelingspunten, veelal in de buurt van al bestaande glas- en papiercontainers. Het haalbaarheidsonderzoek spreekt specifiek voor de Pijp vanwege de compacte bouw van een “zeer slecht inpasbare” situatie. Het is zeer aannemelijk dat voor mensen die slecht te been zijn de straks af te leggen afstanden veelal te groot zijn. En niet iedereen heeft een aardige buurman of een in de nabijheid wonend familielid die te hulp schiet.

Ondergrondse afvalinzameling heeft als belangrijkste voordeel dat vuilnis elke dag weggebracht kan worden. Het nadeel is dat mensen niet geprogrammeerd kunnen worden en toch dikwijls vaak ongeveer tegelijkertijd, bijvoorbeeld op zaterdag of vlak voor of na feestdagen op het idee komen om afval te lozen..

Met de nieuwe inzamelingsmethode zal het huidige straatbeeld op ophaaldagen van talloze vuilniszakken tot de verleden tijd behoren. Ook de manoeuvreerpraktijken van vuilniswagens in nauwe straten met het hiermee gepaard gaande oponthoud voor doorgaand verkeer vermindert na de verandering. Voor de reinigingmedewerkers wordt het werk fysiek minder zwaar, wat op de lange duur misschien toch tot reductie van kosten leidt. Bovendien passen verbeterde arbeidsomstandigheden in het verantwoorde ondernemerschap, dat de overheid zoveel mogelijk onderschrijft.

Al deze mooie dingen wegen niet op tegen de verloedering die een gebrek aan handhaving kan veroorzaken. Het is daarom te hopen dat het stadsdeel vervuilers zwaar beboet om het idee van een schoon stadsdeel kans van slagen te geven.

Hopelijk is in het budget voor ondergrondse afval de post handhaving al voor een substantieel bedrag opgenomen. Anders betaalt de burger zich bont en blauw aan een verandering, die hem maar bar weinig voordeel oplevert.