De Pijp moet geen verlengstuk worden van de binnenstad

Kunnen in De Pijp straks drie winkelpanden en de etage erboven worden samengevoegd tot grote winkels zoals in de Kalverstraat?

Stadsdeel Zuid werkt aan een nieuw bestemmingsplan voor De Pijp, dat in 2018 in werking moet treden. Op 1 maart werd de Nota van Uitgangspunten ( NvU) voor dat bestemmingsplan gepubliceerd op de website van de gemeente. De Nota gaat uit van een veranderende situatie in De Pijp: het wordt er nóg drukker want de Noord/Zuidlijn spoelt straks nog meer toeristen de wijk in. 

In de NvU staat te lezen: ‘Langzamerhand neemt door de populariteit van de wijk de druk op het woon- en leefklimaat toe. Er komen steeds meer grotere winkels, meer horeca en meer mensen die weinig binding hebben met de wijk (hotelgasten, short stay, long stay, expats).‘

Is bij het opstellen van de NvU naar de G250 geluisterd?

De G250 is een belangrijk overlegorgaan van burgers, ondernemers, ambtenaren en politici over de inrichting en toekomst van De Pijp. De politiek heeft beloofd zich aan de resultaten van dat overleg veel gelegen te laten liggen.

Veel Pijpbewoners – tenminste zij die niet iets verkopen – zien die toeristentsunami niet graag op zich afkomen. Ook het bewonersoverleg G250 heeft zich in die zin uitgesproken : “De Pijp moet geen verlengstuk worden van de binnenstad en de drukte moet aan banden worden gelegd.”

Doet de NvU dat ook?

Frank van Dorp, deelnemer aan de G250, kent de NvU goed; hij ziet daarin te weinig terug van de visie van de G250 op dit punt. De Nota werkt deels mee aan het steeds aantrekkelijker maken van De Pijp voor toeristen: veel winkels, veel horeca.

Van Dorp: “Bedenkelijke voorstellen betreffen de drie grote winkelstraten: Ferdinand Bol, Ceintuurbaan en Van Woustraat. De omvang van winkels mag, meer dan elders in De Pijp, vergroot worden: 500m2 in plaats van 300m2. Drie panden samenvoegen in plaats van twee panden. En nog erger: het betrekken van de eerste verdieping bij de winkels, iets wat nu sporadisch voorkomt. Daar komt nog bij dat de tuinen achter deze megawinkels mogen worden volgebouwd. (elders in De Pijp maximaal 50%).

Het toestaan van zulke grote winkelruimten kan er gemakkelijk toe leiden dat een straat als de Ferdinand Bol, waar nu nog veel kleine winkels zitten, verandert in een soort Kalverstraat met ‘flagstores’ van grote kledingconcerns en andere megabedrijven.”

Ook is Van Dorp niet blij met de verbinding Museumplein-De Pijp: “Waarom in de galerie en de stenenwinkel op de hoek van de Eerste Jacob van Campenstraat/Ruysdaelkade horeca mag komen, is duidelijk: de route Museumplein - Heinekenplein - Albert Cuyp moet ingericht worden voor de toerist. Je kan ook een aantrekkelijke route maken Museumplein - Amsterdamse Bos. Dat is pas spreiding!’’

 Van Dorp ziet echter ook pluspunten in de NvU: “Goede voorstellen zijn het aan banden leggen van de ongebreidelde horeca-uitbreidingen in de laatste jaren. Alleen bestaande horeca wordt toegestaan. Nog niet gebruikte horecavergunningen worden teruggetrokken. Shortstay wordt verboden, hotels en kantoren worden beperkt.’’

Van Dorp vindt dat nog steeds te veel ruimte in De Pijp door auto’s wordt ingenomen en mist maatregelen daartegen: ‘’Het zou goed zijn om de veel gehoorde mening vanuit de G250 om de verkeersveiligheid te bevorderen en meer ruimte aan fietsers te geven wordt ingewilligd. Ook zou het vergroten van een aangenaam verblijfsklimaat, met meer ruimte voor voetgangers, prioriteit moeten krijgen. Weliswaar worden deze zaken door de centrale stad geregeld maar als stadsdeel kun je wel een dringend advies uitbrengen.’’ 

Hoe denkt de politiek over de NvU?

Enige tijd geleden stuurde ik fractieleden van alle partijen in de bestuurscommissie Zuid een mail met het verzoek mij hun mening over de NvU te geven. Schriftelijk of in een klein interview. Aanvankelijk bleef het doodstil. Na een in forse letters geschreven herinneringsmail reageerden gelukkig de VVD, GroenLinks en D66.

 

‘Je kan ook een aantrekkelijke route maken Museumplein - Amsterdamse Bos. Dat is pas spreiding!‘

De VVD is zeer tevreden over de NvU: “De VVD is positief over het bestemmingsplan van de NvU in De Pijp. Het bestemmingsplan geeft ruimte aan nieuwe initiatieven en mengformules maar tegelijkertijd moet er goed worden omgegaan met de toegenomen drukte in het gebied. Het bestemmingsplan biedt wat de VVD betreft mogelijkheden om beide ontwikkelingen te faciliteren.” 

 En ook GL is redelijk positief: “De druk op De Pijp is erg groot, waar het gaat om ruimtegebruik, overlast, verdringing op de woningmarkt en commerciële belangen. GroenLinks ziet in het bestemmingplan een goede eerste aanzet hoe hiermee om te gaan; we zijn erg blij met de restrictieve trend die met de NvU wordt ingezet, waar het gaat om het beperken van bebouwen van binnentuinen, het tegengaan van overlast, filialisering, behoud van woningen etc.”Wel mist GL een visie op De Pijp op langere termijn. 

Tenslotte de reactie van D66, die schrijft: “D66 is tevreden dat de NvU zorgt dat het karakter van De Pijp behouden blijft: bescherming van kleinschalige bedrijven; behouden van bestaande bouwhoogtes en monumentale waarden; bevriezen aandeel horeca, meer ruimte voor fietsenstallingen. D66 heeft er voor gepleit om op de Ceintuurbaan niet over de hele lengte prioriteit aan winkels te geven.”

Een goed begin

In de Nota staan een aantal goede voornemens om ongewenste ontwikkelingen binnen de wijk aan banden te leggen. Maar men lijkt zich niet af te vragen of het niet wenselijk is de toeristenstroom naar De Pijp af te remmen en te spreiden naar andere gebieden.

De ludieke suggestie van Van Dorp om de toestroom naar het Amsterdamse Bos te voeren kan misschien het begin zijn van creatief denken. Je zou toeristen ook verder kunnen leiden: De Pijp weer uit, via een aantrekkelijke route langs de Amstel naar de Oosterparkbuurt en de Plantage.

Een slecht begin

De NvU maakt zich ook zorgen over de grote toestroom van toeristen en hoe die in overeenstemming kan worden gebracht met de belangen van de bewoners. In een te elfder ure binnengekomen reactie van de PvdA staat: ‘’Het stadsdeel zal steeds opnieuw haar oor te luisteren moeten leggen bij gebruikers van De Pijp om maatwerk te leveren en daar waar ze kan sturend op te treden.”

Waar veel Pijpbewoners zich zorgen over maken is het plan om voor de bezoekers van de Heineken Experience een uitgang te maken op het Marie Heineken plein.

Het is te hopen dat de PvdA het oor te luisteren legt bij de meer dan duizend Pijpbewoners die een petitie** hebben ondertekend om dit plan te verijdelen. Dat zal bijdragen aan de wens van de bewoners, zoals verwoord door de G250: “De Pijp mag geen verlengstuk worden van de binnenstad.”

 

*www.amsterdam.nl/zuid-gebied/nieuws/nieuws-pijp/2016/voortgang-nieuw/

**https://petities.nl/petitions/geen-heineken-experience-uitgang-aan-het-plein?