Begroting 2004 raakt vooral welzijn

Stadsdeel Amsterdam Oud Zuid herijkt welzijnsbeleid 

De stadsdeelraad is akkoord gegaan met de meeste begrotingsvoorstellen van het Dagelijks Bestuur van het stadsdeel. Daarin worden forse bezuinigingen aangekondigd op welzijn. Coalitiepartij GroenLinks had er grote moeite mee, maar stemde er toch mee in. Oppositiepartij PvdA wilde 10% van een veelheid aan posten voor automatisering inzetten voor welzijn. De coalitiepartijen VVD, D66 en GroenLinks zetten zit schrap en schaarden zich achter ‘hun’ DB. Hoe zit het nu met het dualisme? Dat er vooral bezuinigd wordt op welzijn en nauwelijks op de andere portefeuilles, heeft er alles mee te maken dat wethouder Lieke Thesing (Welzijn, GroenLinks) het afgelopen jaar serieus werk heeft gemaakt van de herijking van het welzijnsbeleid. De welzijnsinstellingen zijn bij dit proces betrokken en dit verklaart wellicht dat de protesten – met uitzondering van de gebruikers van Huize Lydia, dat regelrecht in het bestaan bedreigd wordt – eigenlijk heel erg meevallen. Het proces van herijking is bovendien nog niet afgerond. In 2004 zal er nog heel veel overlegd moeten worden. Met de welzijnsinstellingen, maar ook met de deelraad, die nog volop mee kan praten over ombuigingen in het welzijnsbeleid, zo zegde de wethouder toe. De echte bezuinigingen vallen pas in 2005 en 2006. Dat was de reden waarom ook de PvdA in kon stemmen met de begroting 2004, hoewel de partij er de kanttekening bij maakte dat het aannemen van deze begroting feitelijk betekent dat je instemt met bezuinigingen later, terwijl je nog niet weet welke dat zijn en dat die dus ook niet in dit debat betrokken kunnen worden.

 

Herijking welzijnsbeleid

In de Pijpkrant van juli werd al bericht over de evaluatie van het welzijnsbeleid van het stadsdeel. Kern van de notitie van het Dagelijks Bestuur toen was een analyse van de acht wijken waaruit het stadsdeel bestaat op het bestaande voorzieningenniveau en de behoefte aan voorzieningen. Bij de bestaande voorzieningen werd gekeken of er meerdere functies in één loket konden, zogenoemde multifunctionele centra. Bij de vraag naar welzijnsvoorzieningen werd gekeken of bewoners in een wijk meer of minder zelfredzaam zijn. De conclusie van het Dagelijks Bestuur was dat in De Pijp de behoefte aan voorzieningen groot is en dat er al verschillende van die multifunctionele centra bestaan. Voor de stadionbuurt zou er zo’n centrum moeten komen op het Hygieaplein. De bewoners in de Willemsparkbuurt, Apollobuurt en Museumkwartier zijn redelijk zelfredzaam en dus zouden daar minder voorzieningen nodig zijn – met uitzondering van die voor ouderen. De Pijp en Stadionbuurt hebben prioriteit in het welzijnsbeleid. In de notitie werden ook concrete bezuinigingen aangekondigd: Sportbuurtwerk voor volwassenen 50.000, halvering van het budget voor peuterspeelzalen, 150.000 op de wijkcentra door efficiënter te werken, het gehele budget van de wijkcentra voor de buurtschouwen en een kostendekkende exploitatie van Huize Lydia. Dit laatste was een direct gevolg van de vaststelling dat de voorzieningen Brahmshof en Coenen voor ouderen en buurtcentrum Lydia wel erg dicht bij elkaar zitten en de bewoners van die wijk redelijk zelfredzaam zijn. Huize Lydia kreeg de opdracht 100.000, dat wil zeggen de hele subsidie van het stadsdeel, te bezuinigen - liefst door activiteiten te integreren met die van de Coenen. Tijdens de behandeling van de Voorjaarsnota in juni waren deze voorstellen bekend, maar wilde de deelraad er nog niet over besluiten. De raad wilde over de herijking van het welzijnsbeleid discussiëren los van de vraag wat er bezuinigd moet worden. In september is er een hoorzitting gehouden en in oktober is de notitie herijking zonder echt grote wijzigingen door de deelraad vastgesteld. De bezuinigingen die nu vastgesteld zijn in de begroting 2004 zijn dus geen verrassing.

 

Dualisme

Verrassing is wel dat het begrotingsdebat potdicht zat, dichter dan het ooit in deze deelraad gezeten heeft. Het was wel levendig, onder andere omdat er lang stil gestaan werd bij een sympathiek idee van het CDA om oliebollen uit de delen als vervanging van de wegbezuinigde nieuwjaarsreceptie. Wat vooral opviel is dat behalve een motie van Zuid en Pijpbelangen (waarvan alle overige 44 vrijwel unaniem werden weggestemd) voor het plaatsten van een gedenksteen voor Anja Joos er geen enkele motie van de oppositie is aangenomen. Een debat op hoofdlijnen werd het ook al niet. Er werd veel geïnterrumpeerd en behoorlijk op de man gespeeld. Stadsdeelvoorzitter Jan Coen Hellendoorn wilde namens het Dagelijks Bestuur in eerste instantie geen reactie geven: immers de voorstellen van het DB zijn bekend en beargumenteerd, het DB mag niet deelnemen aan het debat in de raad en er zijn geen concrete vragen gesteld. En misschien zit daar dan ook het punt. De opstelling van de deelraad is met het dualisme ook letterlijk veranderd. Voorheen zaten de partijen tegenover het Dagelijks Bestuur met rondom publieke tribune, pers en ambtenaren. Nu zitten de partijen in een carré tegenover elkaar, het publiek erachter aan de ene kant en aan de andere kant op de tweede rij Dagelijks Bestuur, ambtenaren en pers. Een DB-lid mag zo af en toe aanschuiven aan de tafel van voorzitter en griffier om te antwoorden op vragen. Dualisme in deze opstelling nodigt partijen uit om op elkaar in te spelen en zoals ook gebeurde, op elkaar in te hakken. Het publiek ziet het Dagelijks Bestuur aan de andere kant van de zaal op de tweede rang zitten, maar weet natuurlijk ook wel dat de verhoudingen zo niet liggen. Het kan zijn dat de coalitiepartijen VVD, D66 en GroenLinks samentrokken, omdat oppositiepartij PvdA de aanval op GroenLinks en D66 hard inzette. Maar als publiek krijg je toch sterk de indruk dat die blokvorming al van tevoren was bepaald.