“Amsterdam is niet meer zo leuk”

Gedurende twee lange winterseizoenen in 2015 en 2016 wil Erika zoveel mogelijk van spreeuwen zien en te weten komen. Ze legt alles vast in foto’s, schetsen en tekeningen. En ze maakt video’s om de bewegingen te bestuderen. Om dicht bij de vogels te komen, belt ze aan bij woningen met balkons op hoogte en met zolderramen en dakterrassen die haar zo dichtbij mogelijk brengen. Zo ontmoet ze niet alleen de vogels, maar ook buurtgenoten die ze anders nooit zou kennen. Het is mooi om te lezen hoe de mensen haar toegang verschaffen tot privédomeinen en in het volste vertrouwen haar zelfs de sleutels geven. Alles beter dan zelf al om half zeven de deur open te moeten doen. Wie Erika hartstochtelijk hoort vertellen over haar spreeuwen begrijpt meteen dat iedereen haar dat vertrouwen gaf. Het prachtige boek is de aanleiding om eens met haar te praten over haar buurt.

“Leuk in de Pijp? Niet meer. Amsterdam is niet meer zo leuk. De hoeveelheid toeristen, de jarenlange verbouwingen met bijkomende herrie en troep op straat, de jonge mensen die de verkeersregels niet meer lijken te kennen. Veel veranderingen zijn geen verbeteringen; al die kleine bedrijfjes die verdwenen zijn... Jammer. Vroeger zat hier in de straat een Toyota-garage met ontzettend aardige mensen. Ik kon altijd aankloppen voor een probleem met de auto of om een stuk gereedschap te lenen. En als ik dichtbij stond geparkeerd, liet ik altijd weten dat ik wegreed, dan hadden zij er weer een plekje bij. De garage is verbouwd tot vier appartementen. Geen idee wie er wonen. In de Hemonystraat was ook een zuivelhandel. Toen die ermee ophield is er als afscheid een orgel gehuurd en een boek gemaakt met teksten en foto’s van buurtbewoners. Al die bedrijfjes zorgden voor verbinding en een vanzelfsprekende hulpvaardigheid in de buurt. De saamhorigheid is duidelijk minder geworden.”

“In de Van Woustraat komen steeds meer van die kale afhaalzaakjes, met scooters op de stoep. Dat is toch niks voor een winkelstraat? Alsof de gemeente qua vergunningenbeleid er altijd maar achteraan hobbelt. En waar al tientallen jaren een drogist zat, werd de huur zo absurd verhoogd – dat kàn met bedrijfsruimte! – dat die wel moest vertrekken. Nu zit er een bruiningscentrum waar nooit iemand komt. Ik mis de ijzerhandel op de hoek van de Ceintuurbaan, nu een dure biowinkel. De Handyman – van Pierre, die altijd een oplossing wist voor welk probleem dan ook! – maakte plaats voor een massagesalon met zo’n zwaaiend kattenbeest, terwijl een paar huizen verderop ook al zo’n salon met zwaaibeest zit. Klandizie? Geen bruisende zaken voor een winkelstraat. Maar, we hebben hier vlakbij nu wel een fijne kleine Praxis.”

“Vooral het handhavingsbeleid van de Gemeente was de laatste jaren beneden peil. Dien ik een klacht in over permanente reclameborden op een stoep waar niemand met goed fatsoen langs kan, laat staan met kinderwagen, rolstoel of rollator, krijg ik als antwoord dat er iemand is wezen kijken maar dat je er best omheen kunt lopen, via het fietspad, omdat de stoeprand daar niet zo hoog is! Dan ben ik wel klaar met de Gemeente. Ik heb in al die jaren genoeg actie gevoerd: Geen boom de Pijp uit, losloopgebied voor honden in het Sarphatipark, leescafé, buurtfeesten met de eigen buurtband op het Hemonyplein, schoonmaakacties in de straat, stervensbegeleiding van een buurman, hulp bij een dreigende kindontvoering... Ik heb mijn portie wel even gehad. Liever maak ik een nieuw boek.”

“Ik ben een positief mens, maar zie het somber in voor Amsterdam (en de rest van de wereld). Er wonen gelukkig nog veel fijne en bijzondere mensen in de buurt, van wie de meesten het op prijs stellen dat ik met mijn twee grote etalageramen bijdraag aan een levendige straat. Ik kan het ook dichttimmeren of er lappen katoen voor hangen. Nu vliegen de spreeuwen er rond, natuurlijk. En ‘Spreeuwig’ ligt er uitgestald, een boek dat ik heb opgedragen aan de gastvrije buurtbewoners, zonder wie ik het boek niet eens had kunnen maken!
Ik vond vorige week een kaartje in de bus van een passant: ‘Ik fiets hier altijd langs naar mijn werk, dank u wel voor de mooie etalage!’ Dáár word ik nou blij van."

---

Meer informatie over ‘Spreeuwig’: www.erika-veld.nl

Pijpelijntjes is de titel van de roman van Jacob Israëls de Haan, die zich afspeelt in De Pijp begin vorige eeuw. Het boek bracht de auteur in grote problemen, omdat het onverbloemd over een homoseksuele relatie gaat. De rubriek ‘Pijpelijntjes’ eert deze dappere vroegere Pijpbewoner met verhalen van en over even bijzondere Pijpbewoners nu.